بهتر است پول خود را صرف تجربه کنید، نه اشیاء!

شما هر روز به سختی کار می کنید. بخشی از درآمد خود را صرف هزینه های معمول زندگی می کنید و بخشی از آن را پس انداز می کنید. از آنجا که به سختی این پول را بدست آورده اید مطمئنا می خواهید آن را به طور صحیح خرج کنید. بهتر است این پول را صرف چیزهای کنید که به گفته ی علم شما را خوشحال خواهند کرد.

دکتر توماس جیلویک، استاد روانشناسی دانشگاه کورنل، در یک تحقیق ۲۰ ساله به یک نتیجه قدرتمند و درست رسید: پول خود را صرف خرید اشیاء نکنید. خوشحالی ناشی از خرید اشیاء به سرعت افت می کند. ۳ دلیل برای این موضوع وجود دارد:

۱- ما به دارایی های جدید خود عادت می کنیم. چیزی که زمانی هیجان انگیز و نو بنظر میرسید، بعد از خرید به سرعت برای ما عادی جلوه خواهد کرد.

۲- سطح توقع ما پیوسته افزایش پیدا می کند. خریدهای جدید منجر به انتظارات جدید می شود. به محض اینکه به دارایی جدید خود عادت کنیم، به دنبال چیزی بهتر می گردیم.

۳- دارایی ها ذاتا پرورش دهنده ی مقایسه هستند. یک ماشین جدید می خریم و از داشتن آن هیجان زده هستیم تا زمانی که یکی از دوستان ما ماشین بهتری می خرد و همیشه فردی هست که چیزی بهتر از آنچه ما خریده ایم خواهد خرید.

به گفته ی جیلویک، یکی از دشمنان خوشحالی، سازش است. ما چیزهایی می خریم تا ما را خوشحال کنند و به هدفمان نیز می رسیم، اما فقط برای مدتی کوتاه. چیزهای جدید در ابتدای خرید برای ما جذاب هستند، اما بعد از مدتی برای ما عادی می شوند.

تصور می کنیم با خرید یک چیز، خوشحالی ناشی از آن به اندازه ی عمر آن شی طول خواهد کشید. اینکه خرید چیزهایی که می توانیم ببینیم، لمس کنیم، بشنویم بهترین ارزش را ایجاد می کند و باعث خوشحالی ما می شود، بدیهی بنظر می رسد، اما اشتباه است.

قدرت تجربه

جیلویک و سایر محققین کشف کرده اند که تجربه ها، هر چند زودگذر، خوشحالی ایجاد می کنند که دوام و تاثیرش از خرید اشیاء بیشتر است، به دلایل زیر:

۱- تجربه ها بخشی از هویت ما می شوند.

ما، دارایی های خودمان نیستیم، بلکه مجموعه ای از همه ی چیزهایی هستیم که دیده ایم، انجام داده ایم و مکان هایی که بوده ایم. خرید یک ساعت هوشمند اپل تغییر در هویت شما ایجاد نمی کند، اما یک کوهنوردی حتما تغییراتی ایجاد خواهد کرد.

جیلویک می گوید: تجربه های ما بخش اعظمی از هویت ما را تشکیل می دهند. شما می توانید واقعا اشیاء متعلق به خودتان را دوست داشته باشید، حتی می توانید فکر کنید آن اشیاء بخشی از هویت شما هستند، اما با اینحال آنها از شما سوا باقی خواهند ماند. در مقابل، تجربه ها حقیقتا بخشی از شما هستند. ما جمع کل تجربه هایمان هستیم.

۲- مقایسه ها کم اهمیت هستند.

ما تجربه ها را همانند اشیاء مقایسه نمی کنیم. در یک تحقیق در دانشگاه هاروارد، از افراد سوال شد که آیا حقوق بالایی که کمتر از بعضی همکارانشان است می خواهند یا حقوق کمتری که بیشتر از برخی دیگر از همکارانشان است، خیلی از آنها نمی دانستند کدام را ترجیح می دهند. اما وقتی همین سوال را در مورد تعطیلات پرسیدند، بیشتر افراد زمان طولانی تر برای تعطیلات را انتخاب می کردند. تعیین ارزش نسبی دو تجربه و مقایسه کردن آنها با هم، کار بسیار سختی است، که همین تجربه ها را لذت بخش تر می کند.

۳- انتظار

انتظار برای یک تجربه هیجان انگیز و لذت بخش است، درحالیکه انتظار برای خرید یک شیء باعث بی تابی و بی صبری می شود. تجربه ها از همان لحظات اولیه ی برنامه ریزی لذت بخش اند تا زمانی که تبدیل به خاطراتی شیرین می شوند.

۴- تجربه ها زودگذر هستند. (که ویژگی خوبی است.)

تا به حالی چیزی خریده اید که به همان اندازه که فکر می کردید برایتان لذت بخش نبوده باشد؟ وقتی آن را می خرید، جلوی چشم شما قرار می گیرد و ممکن است بارها احساس پشیمانی از خرید را برایتان تداعی کند. حتی اگر یک خرید انتظارات شما را برآورده سازد، پشیمانی خریدار، ممکن است به سراغتان بیاید: ” خیلی خوبه که خریدمش، اما فکر کنم ارزش پولی که بابتش پرداخت کردم رو نداشت”. این احساسات با تجربه ها به سراغ ما نمی آیند. این حقیقت که تجربه ها برای مدتی کوتاه باقی می مانند، باعث می شود برای ما ارزشمند شوند، و این ارزش به مرور زمان افزایش می یابد.

خوشحالی ناشی از خرید اشیاء خیلی زود از بین می رود و باعث می شود باز هم بیشتر بخواهیم. اشیا ممکن است از تجربه ها طولانی تر باقی بمانند، اما خاطراتی که باقی می مانند، مهمتر هستند.

منبع: entrepreneur– ترجمه: محمد یوسفی – مدیران ایران