ایران، کانون توجه – مصاحبه با مهندس وحید وحیدی مطلق

ناسازگاری ایدئولوژیکی پناهندگان، مهاجران، اسلام، خروج یونان از اتحادیه اروپا، خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، تغییرات آب و هوایی، رشد اقتصادهای نوظهور، همه و همه نشان می دهد که رواج ترس و وحشت بی مورد، برخلاف مذاکرات منطقی، تبدیل به ویژگی لاینفک جامعه اروپایی-آمریکایی و مذاکرات سیاسی شده است که نظرسنجی های مداوم نشان می دهد اطمینان و اعتماد به سیاست مداران و موسسات مربوطه در حداقل نسبت به گذشته است.

جو دو قطبی ( نهادگرایان در برابر شورش گرایان) با برآمدهایی که به سختی می توان آنها را پیش بینی کرد تبدیل به یک هنجار شده است. هنجاری که با جنبش های اعتراضی در چپ (سیریزا، پودموس و…) و در راست (UKIPحزب استقلال پادشاهی متحد، مارین لوپن و…) در راست در یک سو و در سمت دیگر (جنبش پنج ستاره ایتالیا) در اعتراض به تمرکز شدید قدرت و ثروت در سوی دیگر همراه است.

سازمان همکاری شانگهای (SCO) در حال  پذیرفتن کشورهای بزرگی مثل هند و پاکستان است. دو کشوری که روی هم رفته ۴۰% جمعیت جهان را شامل می شوند و ۲۰% تولید جهانی را دارند.

در یک همایش اقتصادی که ۱۷ ژوئن در سن پترزبورگ برگزار شد، ولادیمیر پوتین اعلام کرد که اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EEU) به احتمال زیاد بخشی از یک مجمع متحد بزرگتر و بازار مشترک به نام ” اوراسیای بزرگتر” خواهد شد که شامل کشورهای چین، هند، پاکستان، ایران (دیده بان کنونی سازمان همکاری شانگهای ) و جمهوری های آسیای میانه (CIS) خواهد بود، که بستر یکی شدن اتحادیه اقتصادی اوراسیا و ابتکار جدید جاده ی ابریشم چین ( یک جاده، یک کمربند) می گردد.

فلسطین و اسرائیل به همراه ۴۰ کشور دیگر تمایل خود به پیوستن به منطقه ی تجارت آزاد اتحادیه اروپا اعلام کرده اند.

حمل و نقل، انرژی، محیط زیست، سلامت عمومی، علم و فناوری، توریسم و حفظ و ترویج فرهنگ و میراث طبیعی، مقابله با قاچاق مواد مخدر، افراطی گری و تروریسم و احیای جاده ی ابریشم، در زمره علایق مشترک این کشورها هستند.

در این چارچوب و بازار نوظهور، ایران به نقش تاریخی خود به عنوان مسیر تجاری و همکاری فرهنگی بین غرب و شرق ادامه خواهد داد و مفتخریم که همکار جدید ایرانی خود، وحید وحیدی مطلق را طی مصاحبه ی زیر معرفی کنیم:

رئیس جمهور حسن روحانی در یک کنفرانس خبری مشترک با ماتئو رنزی، رئیس جمهور ایتالیا، که در تهران برگزار شد، از ایتالیا بخاطر نقش سازنده اش در توافق هسته ای و توسعه ی همکاری های فرهنگی و تجاری با ایران پس از تحریم با وجود نگرانی هایی که در صنعت بانکی وجود داشت، تشکر کرد. ایرانی ها چه نگرشی درمورد ایتالیا دارند؟ ایتالیا از چه راه هایی می تواند با سرمایه گذاری و تجارت، چه در بخش خصوصی و چه در بخش عمومی، اثر مثبتی بر این رابطه بگذارد؟

نگرش ملت و دولت ایران درمورد ایتالیا عموما مثبت است. این واقعیت که ایتالیا عضو ۵+۱، که ایران را مجبور به عقب نشینی در مورد برنامه های هسته ایش کرد، نبود، موضوع بسیار مهمی است. برخلاف سایر قدرت های استعماری اروپایی، به ندرت می توانید ردی از دخالت ها و بیرحمی ایتالیا نسبت به ایران در تاریخ ایران بیابید.

مردم ایران برندهای ایتالیایی را به خوبی می شناسند و ایتالیا را کشور هنرهای زیبا و خلاقیت می دانند.

با وجود اینکه ایتالیا بخاطر مردم، محصولات و خدماتش از حسن شهرت خوبی در بین ایرانیان برخوردار است، لازم است به این نکته اشاره کنم که چالاکی، انعطاف پذیری و مقرون به صرفه بودن در یک بازار به شدت رقابتی عوامل تعیین کننده در یک رابطه ی مشترک هستند.

یکی دیگر از مشکلات مهم ممکن است مانع زبان باشد، چون تعدا خیلی کمی از افراد در ایران، ایتالیایی صحبت می کنند.

سوای این موارد می توانید شباهت های زیادی بین فرهنگ این دو کشور، ساختار اجتماعی آنها، شیوه ی کسب و کار و تجارت بیابید و تا اندازه ای نقش دین و سیاست در زندگی روزمره ی مردم.

این روزها سران کشورهای عربی و اسرائیل بجای رفتن به کاخ سفید، برای دیدار با ولادیمیر پوتین به مسکو سفر می کنند. آیا این موضوع نشان از وقوع یک تحول ژئوپولوتیکی در منطقه ی خاورمیانه است؟

رهبر جمهوری اسلامی ایران دستور داده اند که از عبارت خاورمیانه استفاده نشود چون اینطور برداشت می شود که اروپا و خصوصا انگلیس، مرکز جهان است، وزارت خارجه ی انگلیس این واژه ی جدید را در زمان استعمار امپراطوری بریتانیا ابداع کرد.

بجای خاورمیانه، ما چهار سال است که در ایران از اصطلاح “آسیای غربی” استفاده می کنیم تا این تصور که زمین را از لحاظ جغرافیایی طوری تقسیم می کند که اروپا و انگلیس در مرکز قرار بگیرند به چالش بکشیم.

این یک رویکرد انتقادی و تا حدودی پست مدرن است که علم ژئوپولوتیک ممکن است در اینجا بخشی از سوال شما را پاسخ دهد.

مساله مهم دیگر این است که دولت اوباما به وضوح سیاست عقب نشینی نسبت به این ناحیه دنبال می کند و احتمالا به سه دلیل ذیل: اول واستگی کمتر به نفت، دوم اجتناب از گسترش امپراطوری و سوم آمادگی بهتر برای رشد ارتش چین در دهه های آینده.

با توجه به نگرانی اسرائیل این موضوع مشخص است که دولت اوباما زیاد با نخست وزیر کنونی اسرائیل موافق و همگام نیست و ممکن است این شرایط بعد از انتخابات ۲۰۱۶ آمریکا تغییر کند.

درمورد عرب ها، ممکن است علت این سفر ها به این موضوع مرتبط باشد که ایران و آمریکا در مسیر ایجاد روابط حسنه قرار دارند، صحبت وزاری ایران و آمریکا تا همین چند وقت قبل یک تابو بود که شکسته شد. این موضوع آنها را مضطرب کرده است که چه کسی در آینده در مقابل نفوذ روزافزون ایران حمایت خواهد کرد.

ایگور سچین مدیرعامل روس نفت اخیرا گفته است که اوپک یک بیمار لاعلاج است. با این ارزیابی موافقید؟ عواقب اصلی برای بازار نفت، ایران و اروپا چه خواهد بود؟

حاضرم روی رشد انرژی تجدید شرط بندی کنم و تصمیم عربستان برای حفظ سطح تولید نفت اوپک را تصمیمی منطقی می دانم. عصر نفت با تمام شدن نفت به پایان نمی رسد بلکه بهتر، زمانی به پایان می رسد که منبع پاک انرژی در دسترس باشد. بنابراین تبدیل تمام منابع ذخیره شده به پول و سرمایه گذاری در سایر بخش های تولیدی قابل درک نیست. وقتی به شعار چشم انداز ۲۰۳۰ عربستان توجه کنید که می خواهد با استفاده از سرمایه حکومتش تبدیل به قدرت پیشگام سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه جهان تبدیل شود این موضوع منطقی تر بنظر می رشد. مساله مهم تر توجه به نقش کشورهای صادر کننده ی گاز مثل روسیه، قطر و ایران است. من عمیقا باور دارم وقتی از بیشتر مدیران حوزه ی نفت سوال کنید، تاثیر این تغییر به سمت مدل های پایدار رشد را دست کم می گیرند، مدل های که مواردی مثل مناطق بدون ماشین و خودروهای الکتریکی را شامل می شود.

در آوریل ۲۰۱۶ یک پیمایش گسترده توسط اتحادیه اروپا برگزار شد که نشان داد ۶۴% از اروپایی ها تمایل به یک درآمد پایه ی بدون قید و شرط دارند، چیزی که در سال ۲۰۱۰ به عنوان یارانه نقدی در ایران معرفی شد، آیا مفید واقع شده است؟

دقیقا نمی دانم درآمد پایه در پیمایش که اعلام کردید چگونه تعریف شده است. اگر چه مردم سوئیس اخیرا به این موضوع رای مثبت ندادند من فکر میکنم این طرح پیشنهادی به این حقیقت مرتبط است که هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم به زودی باعث بیکاری گسترده ای در سطح جهان خواهد شد.

چیزی که در ایران اجرا شد اصلا به بیکاری حاصل از فناوری مرتبط نیست صرفا راهی هوشمندانه برای تغییر نحوه ی دریافت یارانه خصوصا در حوزه ی انرژی بود که برای مقابله با مصرف زیاد ایرانیان بکار گرفته شد، برای مثال قیمت گازوئیل در حدود یک ششم قیمت آن در ایتالیا است.

یک مشکل و فشاری که روی دولت ایران است کمبود بودجه به علت سقوط قیمت نفت از سال ۲۰۱۴ است و باید توجه کنید که این حجم زیاد پول که به عنوان یارانه به مردم داده می شود به تدریج در حال کم شدن است.

این مقدار یارانه که در حدود ۱۱ یورو در ماه برای هر نفر است را به سختی می توان یک درآمد برای مردم کشوری دانست که از رکود و نرخ رشد پایین رنج می برد. حتی با وجود اعلام دولت مبنی بر اینکه خانواده هایی که توان مالی خوبی دارند به صورت داوطلبانه از دریافت یارانه انصراف بدهند، باز هم اکثر قشر متوسط رو به بالا از انجام این کار سر باز می زنند و دولت و مجلس در حال تصمیم گیری برای قوانینی هستند که بهتر بتوانند مردم را طبقه بندی کنند و افرادی که توان مالی بالایی دارند را از لیست یارانه بگیران حذف کنند.

۱۹ مکان در ایران جزء میراث جهانی است اما در سال ۲۰۱۲ رتبه ۱۴۷ جهان در میزان سهم مستقیم درآمد حاصل از گردشگری و توریسم در GDP داشت. هدف دولت این است که تعداد بازدیدکنندگان از ایران را از ۴ میلیون کنونی به ۲۰ میلیون در سال ۲۰۲۵ برساند. آیا صنعت توریسم و گردشگری ایران آینده ی روشنی دارد؟

به طور کلی، بله، روشن است. اگرچه تحریم  ها و قطع ارتباط با دنیای خارج باعث شده است ایران از استانداردهای نرمال صنعت هتلداری و سایر کسب و کارهای زنجیره ارزش گردشگری فاصله گرفته باشد. ایران نیاز به سرمایه گذری زیادی هم در زیرساخت و هم حرفه های نرم مرتبط با این صنعت دارد. منظورم از زیرساخت فرودگاه ها، حمل و نقل، اسکان و خصوصا برنامه ریزی سفر از طریق کانال های دیجیتال است که در حال حاضر نسبتا ضعیف هستند. و منظورم از حرفه های نرم، تولید محتوا برای تقویت برند ایرانی برای بازدیدگنندگان بالقوه است. همچنین قوانین و مقررات حمایتی بسیار ضروری است. در حال حاضر شهروندان ۱۸۰ کشور جهان می توانند بدون ویزا به ایران سفر کنند و این یک تغییر مثبت بسیار بزرگ است که به در حقیقت باعث نگرانی مقامات از سوءاستفاده از سفر آسان به این کشور شده است.

ایران نقش پیشگام در حوزه فرهنگ، تحقیقات و حتی هنر معاصر در آسیای غربی دارد. می توانیم انتظار داشته باشیم که این کشور تبدیل به یک قطب در منطقه و شاید جهان اسلام شود، یک کاتالیزور برای نوآوری ها برای پیشرفت های اجتماعی در کشورهای جنوب غربی آسیا و شمال شرقی آفریقا و آسیای مرکزی؟ آیا جنبش اسلامی ایران محور یک سناریوی محتمل است؟

درمورد رهبری ایران بر جهان اسلام زیاد مطمئن نیستم چون اکثر ایرانیان شیعه هستند و سایر مسلمانان سنی. این تفاوت می تواند مساله ساز باشد، همانطور که در ایرلند شمالی بین کاتولیک ها و پروتستان ها تعارض وجود داشت. چیزی که در ذهن من است این است که مذهب صوفی گری اسلام که هم اکنون ساکت است دوباره در جهان اسلام ریشه خواهد زد و در منطقه مورد پذیرش عام قرار خواهد گرفت. در چنین سناریویی کشورهایی مثب موراکو، مصر، ترکیه، ایران، پاکستان و افغانستان با هم با میراث غنی و متنوعشان می توانند در تفسیر عرفانی دین نقش پیشگام داشته باشند.

همراه با گسترش روزافزون نفوذ ایران در آسیای غربی و مرکزی، بنظر می رسد نخبگان ابران می خواهند تا ابزار دیپلماتیک افتخارات امپراطوری پارس را احیا کنند. آیا این یک ارزیابی منصفانه از اهداف آنها است؟

با توجه به تمام چیزهایی که گفته شده، نمی توان رو رشد و بقای موسسات اجتماعی حساب کرد. سناریویی که شما با عنوان احیای افتخارات امپراطوری پارس بیان کردید فقط می تواند بعد از ظهور قهرمانی که الگوی کل جامعه باشد اتفاق بیفتد، خیلی شبیه به زمانی که این سرزمین و مردمش خانه ای پرجنب و جوش برای شخصیت هایی بود که دنیا را برای آینده ی بهتر تغییر دادند.

منبع: skopia.it

ترجمه: مدیران ایران